Báo cáo đánh giá tác động môi trường (DTM) là hồ sơ pháp lý quan trọng nhất trong bộ “hồ sơ môi trường” mà bất cứ doanh nghiệp nào cũng cần có. Báo cáo đánh giá tác động môi trường là báo cáo mang tính dự báo những hoạt động gây ô nhiễm khi các bạn đưa doanh nghiệp của mình vào vận hành, khai thác thương mại. Dựa trên những dự báo đó, các doanh nghiệp phải đưa ra các biện pháp giảm thiểu ô nhiễm, bảo vệ môi trường trong quá trình hoạt động. Tất cả các dự báo cũng như biện pháp giảm thiểu ô nhiễm trong Báo cáo DTM đều được thông qua dưới sự thẩm tra của Bộ/ Sở Tài nguyên Môi trường và các chuyên gia hàng đầu trong ngành môi trường. Đây cũng là nền tảng quan trọng nhất, song song với các Nghị định, Thông tư về môi trường mà doanh nghiệp cần lấy làm căn cứ để thực thi.
Báo cáo đánh giá tác động môi trường (báo cáo ĐTM) có phải là một bộ phận của báo cáo hiện trạng môi trường cấp tỉnh không?
Để trả lời câu hỏi trên thì phải tìm hiểu báo cáo hiện trạng môi trường cấp tỉnh là gì. Theo đó báo cáo hiện trạng môi trường được quy định tại Điều 120 Luật Bảo vệ môi trường 2020 như sau:
Như vậy có thể thấy báo cáo này do các cơ quan nhà nước có trách nhiệm lập, đối với Ủy ban nhân dân tỉnh sẽ thực hiện lập báo cáo này 5 năm một lần, có thể hiểu đây là một loại báo cáo định kỳ.
Cùng với đó nội dung của báo cáo hiện trạng môi trường mang tính bao quát, rộng lớn còn báo cáo đánh giá tác động môi trường chỉ xoay quanh dự án của chủ đầu tư. Do vậy không thể nói báo cáo đánh giá tác động môi trường (báo cáo ĐTM) là một bộ phận của báo cáo hiện trạng môi trường cấp tỉnh.
Quy trình lập Báo cáo đánh giá tác động môi trường?
Báo cáo đánh giá tác động môi trường không được phép tạo lập bởi chủ dự án mà phải thông qua đơn vị tư vấn đủ điều kiện chức năng về lập DTM. Quy trình thực hiện như sau:
Đối tượng nào sẽ phải lập Báo cáo đánh giá tác động môi trường?
Để biết được doanh nghiệp của mình có thuộc đối tượng phải lập Báo cáo DTM hay không, các bạn tra cứu theo Phụ lục II, Nghị định 40/2019/NĐ-CP. Cách thức tra cứu như sau:
Nếu dự án của bạn thuộc cột (2) và quy mô nằm trong quy định tại cột (3) thì dự án này thuộc đối tượng phải lập Báo cáo DTM cấp Sở (thành phố). Nếu dự án của bạn có quy mô lớn hơn nhiều so với quy định tại cột (3), bạn sẽ xem tiếp Phụ lục III (phê duyệt DTM cấp Bộ) để xác định cấp phê duyệt của dự án mình.
Báo cáo hiện trạng môi trường cấp tỉnh được lập theo phương pháp nào?
Căn cứ quy định tại khoản 1 Điều 67 Thông tư 02/2022/TT-BTNMT thì báo cáo hiện trạng môi trường cấp tỉnh được lập theo mô hình Động lực - Sức ép - Hiện trạng - Tác động - Đáp ứng (mô hình DPSIR).
Theo đó mô hình DPSIR là mô hình mô tả mối quan hệ tương hỗ giữa:
- Động lực D: phát triển kinh tế - xã hội, nguyên nhân sâu xa của các biến đổi môi trường
- Sức ép - P: các nguồn thải trực tiếp gây ô nhiễm và suy thoái môi trường
- Hiện trạng - S: hiện trạng chất lượng môi trường
- Tác động - I: tác động của ô nhiễm môi trường đối với sức khỏe cộng đồng, hoạt động phát triển kinh tế - xã hội và môi trường sinh thái
- Đáp ứng - R: các đáp ứng của nhà nước và xã hội để bảo vệ môi trường.
Báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM) là gì?
Theo quy định tại khoản 2 Điều 31 Luật Bảo vệ môi trường 2020 thì báo cáo đánh giá tác động môi trường là Kết quả đánh giá tác động môi trường. Trong đó tại khoản 7 Điều 3 Luật này có giải thích:
Như vậy có thể hiểu đây là báo cáo của các chủ đầu tư dự án phải phân tích, đánh giá, nhận dạng, dự báo tác động đến môi trường của dự án của mình và đưa ra biện pháp giảm thiểu tác động xấu đến môi trường.
Nội dung của báo cáo ĐTM được quy định tại khoản 1 Điều 32 Luật Bảo vệ môi trường 2020 như sau:
Báo cáo đánh giá tác động môi trường (báo cáo ĐTM) có phải là một bộ phận của báo cáo hiện trạng môi trường cấp tỉnh?
Khi nào phải lập Báo cáo đánh giá tác động môi trường?
Báo cáo DTM được lập và trình phê duyệt trước khi triển khai xây dựng hoặc vận hành sản xuất. Tuy nhiên, đối với một số ngành nghề sản xuất đặc biệt như sản xuất hoá chất, phân bón, tái chế phế liệu,… thì các bạn cần được “chấp thuận chủ trương đầu tư” trước khi thực hiện DTM. Một nhà máy, cơ sở kinh doanh dịch vụ chỉ được thực hiện các bước tiếp theo sau khi được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt DTM.
Cơ quan nào phê duyệt Báo cáo đánh giá tác động môi trường?
Đối với các dự án không thuộc phạm vi bí mật quốc gia thì DTM được phê duyệt bởi 02 cơ quan chính là Bộ TNMT và Sở TNMT. Như hướng dẫn ở trên, để xác định dự án của mình thuộc cơ quan nào bạn tra cứu theo Phụ lục II và Phụ lục III của Nghị định 40/2019/NĐ-CP.
Căn cứ lập Báo cáo đánh giá tác động môi trường?
Hồ sơ cần thiết phải có để lập Báo cáo đánh giá tác động môi trường?
Tuỳ vào mỗi loại dự án và nơi triển khai dự án mà chúng ta sẽ cần có những hồ sơ pháp lý khác nhau để lập Báo cáo DTM. Tuy nhiên, Chúng tôi liệt kê bên dưới những hồ sơ cơ bản nhất cần có để lập Báo cáo DTM như sau:
Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hoặc thay thế bằng: Hợp đồng thuê đất, Quyết định giao đất;
Thuyết minh dự án đầu tư bao gồm: quy mô hoạt động/sản xuất, quy trình hoạt động/sản xuất, danh mục máy móc thiết bị, số lượng công nhân viên,…
Các bản vẽ kỹ thuật về nhà xưởng/ cơ sở kinh doanh.
